نقش علائم نگارشی معاصر در فهم آیات قرآن کریم (بحث مورد پژوهانه: دو خط فاصله«--» و جمله معترضه‌)

Authors

  • علی نظری استاد زبان و ادبیات عربی دانشگاه لرستان
Abstract:

قرآن کریم در رأس پرخواننده­ترین کتاب­های عصر کنونی است و با گسترش اسلام در تمامی نقاط جهان، این کتاب وحیانی مورد مطالعه­ی بسیاری از مردمان جهان قرار گرفت. اقوام غیرعرب از آغاز تاکنون به دلیل عدم تسلط به زبان عربی، در فهم و خواندن آیات به نوعی با مشکلاتی روبرو بوده­اند. علمای اسلامی، در قرن­های نخستین، با ایجاد علائمی مانند رموز سجاوندی، تحولی عظیم در زمینه­ی تسهیل خواندن آیات قرآن کریم ایجاد کردند. این رموز تمامی علائم نگارشی جدید را در برنمی­گرفت و تنها محدود به برخی معدود از این علائم بود. از طرفی فهم این علائم به آگاهی از علوم تجوید و قرائت منوط است که همگان از این علوم آگاهی ندارند. بکارگیری علائمی که همه کس فهم و بین المللی باشد و شامل تمامی علائم نگارشی شود، از جمله نیاز­های مبرم برای فهم آیات قرآن کریم است. یکی از این علائم نگارشی مهم فراموش شده در علامتگذاری آیات، دو خط فاصله بوده، که در ادبیات عرب معادل جمله معترضه است. این مقاله در پی ایجاد روشی آسان و شمول­فهم برای خواندن و درک جملات معترضه­ی قرآن کریم  با استفاده از علامت دو خط فاصله (--) است. نگارندگان به روش تحلیل محتوا به این نتیجه دست یافتند که تشخیص و تمییز این نوع جملات از سایر جملات نحوی و بلاغی با استفاده از علامت دو خط فاصله، تأثیر بسزایی در فهم معنای آیات دارد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسیِ نقشِ آهنگ جمله در تعیین معانی آیات قرآن کریم

چند معنایی و تشابه شکلی ساختارهای زبانی، ممکن است به ابهام و پوشیدگی در کلام بیانجامد. اما از آن­جا که زبان به حسب کارکرد و فایدۀ خود، باید از این کاستی به دور باشد، لازم است با تکیه بر قرینه­ها، این پوشیدگی از معانی زدوده شود. یکی از این قرینه­ها که در زمرۀ قرینه­های لفظی جای می­گیرد، آهنگ جمله است که با دگرگونی و تفاوت یافتن آن، یک جملۀ واحد می­تواند معانی گوناگونی یابد، یا ساختار آن از دیگر ...

full text

اعجاز ادبی قرآن کریم در منابع عربی و فارسی مطالعه مورد پژوهانه (تأثیر آیات قرآن در گفتگوهای مردم)

یکی از جلوه‌های بلاغت قرآن کریم که تا به حال توجهی به آن صورت نگرفته، استعداد بی مانند این کتاب در تعابیر فصیح و دلنشین از جنبه‌های متفاوت زندگی است. این ویژگی قرآن در گفتگو‌هایی نمود دارد که، مردم کوچه و بازار، پیر و جوان، فقیر و غنی، باسواد و بی سواد، ارباب و رعیت و.... مقاصد و اهداف خود را با زبان قرآن بیان می‌کنند. این پدیده‌ی ادبی از یک سو نشانه‌ی گستردگی و تنوع شیوه‌های بیانی قرآن کریم و ...

full text

نقش شعر در فهم معانی قرآن کریم

در این مقاله کوشش شده است که انگیزه و علت استمداد مفسران بلندپایه به شعر عربی در فهم الفاظ غریب قرآنی روشن شود و شیوه ای را که برای نخستین بار حبرالامه و فقیه اهل البیت ابن عباس در استناد به شعر جاهلی ابداع کرده است با آوردن مثالهای گوناگون واضح گردد و روش هر یک از مفسران بزرگ اسلامی از قبیل زمخشری و طبرسی و ابوالفتوح رازی و نظایر آنها در اعتماد به شعر جاهلی در فهم الفاظ غریب قرآنی شرح داده شده...

full text

کارکرد‌های تربیتی آیات معترضه قرآن کریم و استخراج روش عام تربیتی سبک اعتراض

سبک اعتراض، یکی از دستور‌های ادبی کلام و سبک‌های گفتمانی قرآن است. هدف از پژوهش حاضر پاسخ به چرایی استفاده حداکثری از این سبک در قرآن کریم، به وسیله تفسیر تربیتی آن است. در این پژوهش با رویکرد همسوسازی با هدف کلی قرآن مبتنی بر تربیت، اغراض و کارکرد‌های جملات معترضه، به شکل بی‌سابقه و نوین ساماندهی شده‌اند؛ تربیت و هدایت به دو بستر بینشی و گرایشی تقسیم شده و هریک از آنها در سه قالب ایجاد، تحکیم ...

full text

فلسفه‌ی آفرینش از منظر قرآن کریم؛ مطالعه مورد پژوهانه: آیات مربوط به «آفرینش بحق» آسمان ها و زمین

قرآن کریم در آیات متعددی به فلسفه آفرینش با تعبیر« بالحق» اشاره نموده است. مفسران دیدگاه های گوناگونی را در تبیین فلسفه آفرینش هستی در ذیل آیات دربردارنده این تعبیر بیان داشته اند که به طور کلی عبارت اند از ؛ 1-آفرینش صواب 2-آفرینش با کلام حق 3-آفرینش حکیمانه 4-آفرینش مبتنی بر عدل و انصاف 5- آفرینش هدفدار، که این دیدگاه ها قابل نقد و بررسی اند، که در میان دیدگاه پنجم، با در نظر گرفتن اصل معنایی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  49- 67

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023